Isang Dipang Langit

Ako’y ipiniit ng linsil na puno
hangad palibhasang diwa ko’y piitin,
katawang marupok, aniya’y pagsuko,
damdami’y supil na’t mithiin ay supil.

Ikinulong ako sa kutang malupit:
bato, bakal, punlo, balasik ng bantay;
lubos na tiwalag sa buong daigdig
at inaring kahit buhay man ay patay.

Sa munting dungawan, tanging abot-malas
ay sandipang langit na puno ng luha,
maramot na birang ng pusong may sugat,
watawat ng aking pagkapariwara.

Sintalim ng kidlat ang mata ng tanod,
sa pintong may susi’t walang makalapit;
sigaw ng bilanggo sa katabing moog,
anaki’y atungal ng hayop sa yungib.

Ang maghapo’y tila isang tanikala
na kala-kaladkad ng paang madugo
ang buong magdamag ay kulambong luksa
ng kabaong waring lungga ng bilanggo.

Kung minsa’y magdaan ang payak na yabag,
kawil ng kadena ang kumakalanding;
sa maputlang araw saglit ibibilad,
sanlibong aninong iniluwa ng dilim.

Kung minsan, ang gabi’y biglang magulantang
sa hudyat – may takas! – at asod ng punlo;
kung minsa’y tumangis ang lumang batingaw,
sa bitayang moog, may naghihingalo.

At ito ang tanging daigdig ko ngayon –
bilangguang mandi’y libingan ng buhay;
sampu, dalawampu, at lahat ng taon
ng buong buhay ko’y dito mapipigtal.

Nguni’t yaring diwa’y walang takot-hirap
at batis pa rin itong aking puso:
piita’y bahagi ng pakikilamas,
mapiit ay tanda ng di pagsuko.

Ang tao’t Bathala ay di natutulog
at di habang araw ang api ay api,
tanang paniniil ay may pagtutuos,
habang may Bastilya’y may bayang gaganti.

At bukas, diyan din, aking matatanaw
sa sandipang langit na wala nang luha,
sisikat ang gintong araw ng tagumpay…
layang sasalubong ako sa paglaya!

  I. TALAMBUHAY

           Si Amado V. Hernandez ay makata, nobelista, mandudula at  peryodista. Itinanghal na orden ng mga Pambamsang Alagad ng Sining sa larangan ng panitikan. Nagsulat din siya sa ilalim ng pangalang Herinia dela Riva, Amanta Hermani at Julio Abril.Isinilang siya noong 13 Styembre 1903 sa Tondo, Maynila. Siya ay supling nina Juan Hernandez at Cara Vera. Napangasawa niya si Honorata”Atang” dela Rama at tinaguriang “Reynang Kundiman” na napabilang din sa Orden ng Pambansang Algad ng sining. Nag-aral si Hernandez sa Manila High School sa Cagalangin, Tondo, Maynila,at sa American Correspondence School at don niya nakamit ang titulong, batsilyer sa sinig.Nagsimula niyang tangkilikin ang pagsusulatbilang journalist at editor ng pre-WWII tagalong newspaper, gaya ng watawat, Pagkakaisa, Mabubuhat, Sampaguita, at iba pa.Naging kaibigan din niya sina Jose Corazon de Jesus, Florentino Collantes at Deogracias Rosario.

        Ang ilan sa kanyang tulang katha ay “ Sariling Hardin “ sa pagkakaisa mula 1926-1932,” Kung Tuyo Na Ang Luha Mo Aking Bayan”, at iba pa.Siya ay nanalo rin ng maraming beses. Noong 1925 tinagurian siyang “Makata ng Ilaw at Panitik”. “Wala ng Luha”, 1931 nanalong 2 Gold Medal; Republic Cultural Heritage Award para sa “Isang Dipang Langit”, 1962; ang NPC-ESSO Journalism Award para sa nobelang “ Luha ng Buwaya”, 1963 at marami pa ang natanggap niya ang National Arttist Prothumously noong1973 para sa kanyang kontribusyon sa Development of Tagalog Prose.

II.                KAYARIAN

Ø  URI- tulang salaysay

Ø  ESTOPA- Kwarteta

Ø  RITMOL/INDAYOG

·         Sukat- lalabin dalawahing pantig

·         Tugma- katinig at patinig

 

III.             ANYO

TONO

-malungkot, nahihirapan at puno ng poot at galit

-paghihimagsik at pagdurusa

TALASALITAAN

 Balasik-kalupitan o kabagsikan

 Tiwalag- nauukol sa pagiging malaya,bitiw

 Moog- matibay na taguang bato

Atungal- malakas na iyak ng malaking hayop” ungal

 Asud- walang humpay

Pakikilamas- sunod-sinod na pagdakot at paglamotak

 Tanang- tayo na

TALINGHAGA

  Simili- “anaki’y atungal ng hayop

   Hayperboli-“ sanlibong aninong iniluwa sa dilim

                                       -sa munting dungawan tanging abot-malas

                                      -isang dipang langit

                    Pagtatao- “ Kung minsa’y tumatangis ang lumang batingaw”

           Pagwawangis-“ Ang buong magdamag ay kulambong luksa ng kabaong waring                  lungga ng bilanggo.

IV.             PAGSUSURI

PAKSA

-          Ito ay pinaagatang “ Isang Dipang Langit” sapagkat ito ay tumutukoy sa pag –asang maabot pa at matanaw ang sikat ng araw na tanda ng tagumpay habang nasa loob mg bilangguan ang manunulat.  

    SIMBOLONG GAMIT

        Dungawan- bintanang rehas                          Kuta- Kulungan

        Tanikala- kadena                                            Birang- itim na panakip sa ulo

        Puno- Pagkakasala 

   DIWA

     -Karanasan ng mga kinukulong

    -Pianagdadaanan ng mga bilanggo sa araw-araw

   -Matutong ipaglaban ang iyong karapatan

 HIMIG

-          Pagdurusa , dahil sa pagtukoy ng kanyang mga pinagdaanan na kanyang inilahad sa loob ng kulungan

-          Paghahangad ng kalayaan

V.                KAHULUGAN- Paraphrasing

VI.             ISTILO

Ang istilo ng may akda ay pangkaraniwan sa iba. Ngunit kung ikukumpara ang istraktura ng parang pagkakasulat, ang una at pang 3 linya sa bawat saknong ay nasa karaniwang ayos, samanatalang ang pang2 at pang 4 ay nag bigay ito ng panglimang espasyo.

VII.          MENSAHE

-          Pagiging matatag sa bawat pagsubok ng buhay

-          Ipagtanggol ang sariling karapatan

-          Laging magtiwala sa sariling kakayahan

-          Lagingmanalig sa diyos

VIII.       IMAHEN

 Ipinapakita ng tulang ito ang kalungkutan na nadarama ng nagsasalita dahil sa kanyang pagkabilanggo. Ipinaramdam ng tula ang hirap na dinanas ng isang bilanggo at ang kanyang hangaring makalaya.